Waarom een generatieregeling

De gemiddelde pensioenleeftijd waarop werknemers in Nederland met pensioen gaan bedraagt 65 jaar en ongeveer 4 maanden terwijl de AOW leeftijd een stuk hoger ligt. Vanaf 2024 bedraagt de AOW leeftijd 67 jaar en wordt voor 2/3 gekoppeld aan de levensverwachting.

Voor de meeste werknemers is het financieel niet mogelijk om eerder te stoppen. De kans op verzuim, ziekte en arbeidsongeschiktheid neemt dan ook sterk toe in de laatste jaren. Gevolg is vaak een hogere instroom in de WIA met hogere lasten voor de organisatie.

Wat is een Generatieregeling?

In de generatieregeling of generatiepact zijn afspraken gemaakt over vermindering van werktijd voor bepaalde leeftijdsgroepen medewerkers. De belangrijkste afspraken zijn de mate waarin de werkgever de inkomens-en pensioengevolgen van deze werkvermindering compenseert.
Bijvoorbeeld:
70% werken - 85% salaris - 100% pensioen, of
60% werken, 70% salaris - 85% pensioen.
Daarnaast worden er vaak afspraken gemaakt over de herbezetting van vrijgekomen formatieruimte.

Wat kost een Generatieregeling?

Enerzijds worden er meer kosten gemaakt om oudere werknemers gedeeltelijk eerder met pensioen te laten gaan, maar worden deels of geheel gecompenseerd door instroom van jonge werknemers met lagere loonkosten. Daarbij komt ook de kans op een lagere instroom in de WIA waardoor de kosten voor de werkhervattingskas (WHK) lager blijven. Helaas wordt deze laatste factor nog wel eens vergeten omdat deze niet direct zichtbaar is.

Bij oudere werknemers vanaf 55 jaar is het verzuim tussen 20 en 210 ongeveer 2,5 groter dan bij werknemers tot 55 jaar (bron: CBS Statonline 18/04/2023). Bij grotere werkgevers is de hoogte van de WHK-premie deels afhankelijk van de uitbetaalde WGA- en Ziektewet (ZW) uitkeringen. De extra instroom in de WIA-WGA en ZW kan voor een grote organisatie een enorme kostenpost opleveren.

Generatieregeling biedt kansen voor de gehele organisatie.

De vrijgekomen formatieruimte kan deels of geheel worden benut voor in het dienst nemen van jongere werknemers. Op deze wijze kan beter worden aangestuurd op een evenwichtigere leeftijdsopbouw binnen de organisatie.

Jongeren nemen nieuwe manier van kijken, denken en werken mee de organisatie in. Collega’s die willen doorstromen kunnen taken overnemen van oudere collega’s die minder gaan werken. Oudere werknemers kunnen jongere werknemers langer inwerken en begeleiden zodat kennis en ervaring beter kunnen worden overgedragen.

Vrijvallen van formatie biedt wellicht mogelijkheden voor een nieuwe, creatieve en meer efficiënte werk- en taakverdeling.

Generatieregeling en wel of geen CAO

In verschillende CAO zijn afspraken gemaakt over de Generatieregeling. Over het algemeen is dit alleen een mogelijkheid voor de werknemer en niet een recht. In de Generatiepact Metaal en Techniek, https://www.generatiepactmetaalentechniek.nl/ is dit voor iedere werknemer vanaf 60 jaar een recht tot deelname om aan de 80% - 90% - 100% deel te nemen tenzij de bedrijfsbelangen zwaarder wegen.

Hieronder enkele CAO’s met een generatieregeling:

• CAO Rijk
• CAO Gemeenten
• CAO Ziekenhuizen
• CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening
• CAO Metalektro
• CAO Bouw en Infra
• CAO VVT (Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg)
• CAO Kinderopvang